Kıbrıs’ta MİK patenti almayı başaran üç Kıbrıslı Türk hellim üreticisi, AB pazarına henüz ihracat yapamadı. AB Komisyonu, Kıbrıslı Türk üreticilerin gıda güvenliği ve hayvan sağlığı konusunda AB kriterlerine uyum sağlaması gerektiğini vurgularken, bu durum Rum üreticilere avantaj sağlıyor.
Kıbrıs’ta üretilen hellimin Menşe İsmi Korumalı Ürün (MİK-PDO) patenti almasının ardından bu patentle üretim yapma hakkı elde eden üç Kıbrıslı Türk üreticinin henüz AB’ye ihraç yapamadığı belirtildi.
Politis gazetesi, “Kıbrıslı Türkler AB’ye Hellim İhraç Etmiyorlar” başlıklı haberinde, AB Komisyonu Sözcüsünün “MİK patenti alabilen 3 Kıbrıslı Türk üreticinin henüz AB’ye hellim ihraç edemedikleri” yönündeki açıklamasına yer verdi.
Habere göre, adı açıklanmayan sözcü, “Kıbrıslı Türk toplumunun, gıda güvenliği ve hayvan sağlığı konularında AB kriterlerine uyması gerektiğini, ancak bunun henüz başarılamadığını” iddia etti.
Kıbrıslı Türk üreticilerin Kıbrıslı Rum üreticilerin uyması gereken kriterleri sağlamakla yükümlü olduklarını vurgulayan sözcü, şu ana kadar sadece Güney Kıbrıs’ta faaliyet gösteren üreticilerin AB pazarına erişimi olduğunu, bu durumun da Rum üreticilere büyük avantaj sağladığını belirtti.
Bugüne kadar Güney Kıbrıs’ta yaklaşık 60 üreticinin MİK patentli hellim üretme hakkı elde etmesine karşın sadece 3 Kıbrıslı Türk üreticinin bu patenti alabildiğine işaret eden sözcü, bu Kıbrıslı Türklerin ise ürünlerini AB pazarına henüz gönderemediklerini kaydetti.
Kıbrıslı Türklere verilen mali destekle ilgili eleştirilere de değinen AB Komisyonu Sözcüsü, “AB’nin Kıbrıslı Türklere yöenlik tek bir mali yardım program varken, Kıbrıslı Rumlara yönelik birçok program bulunduğunu” vurguladı. Sözcü, “AB yardım programı çerçevesinde 2024 yılı için 6,5 milyon Euro öngörüldüğünü; Bu miktarın, sadece hellimin MİK patenti almasına ilişkin olmadığını; Kıbrıs Türk toplumunda genel gıda güvenliği ve tarımın geliştirilmesi prototiplerinin iyileştirilmesini de kapsadığını” ifade etti.
Sözcü, “Kıbrıslı Türk hellim üreticilerine verilen ödenekler, ürünlerinin AB pazarına girebilmesi için AB gıda güvenliği standartlarına uyum sağlamalarını amaçlamaktadır” şeklinde konuştu.
“Komisyonun Kıbrıslı Türklere doğrudan gelir desteği veya süt üretimi düzeyiyle ilişkili bir ödenek vermediğini” vurgulayan sözcü, “Komisyonun, hellim için MİK patentinin alındığı 2021 yılından bu yana Kıbrıslı Türk üreticilere, gıda güvenliği ve hayvan sağlığı alanlarında AB kriterlerine uyum çerçevesinde toplam 36 milyon – yıllık ortalama 9 milyon – Euro ödenek verdiğini” ifade etti.
AB Komisyonu Sözcüsü, “Bu önlemler, hayvan hastalıkları sınır tanımadığı ve Yeşil Hat’ta durmadığı için tüm adaya faydalıdır” şeklinde konuştu.
HAYVANCILARIN EYLEMİ ERTELENDİ
By arada haberde, Güney Kıbrıs’taki büyükbaş hayvancıların, Kıbrıslı Türk üreticilere AB tarafından destek verilmesi sebebiyle haksız rekabet oluştuğu iddiasıyla gerçekleştirmeyi planladıkları eylemi, “AB Komisyonu’nun Kıbrıs Temsilciliği Başkan Yardımcısı” Nikolaos İsaris’le bugün yapacakları görüşecek sebebiyle erteledikleri belirtildi.
Gazete, büyükbaş hayvancıların, KKTC ve Güney Kıbrıs’ta süt üretimi sektöründe eşit koşullar ve kriterler uygulanmasını talep ettiklerini kaydetti.
İHRACAT RAKAMLARI
Öte yandan gazete, 2024 yılının ilk dört aylık döneminde gerçekleştirilen ihracat rakamlarına da yer verdi.
Habere göre, söz konusu dönemde ihracat, yüzde 13,3 artışla, 630 milyon 700 bin Euro olarak gerçekleşti. İlk sırayı 216 milyon 700 bin Euro’yla fosil yakıtlar, ikinci sırayı 118 milyon Euro’yla Hellim, üçüncü sırayı ise 109 milyon 800 bin Euro’yla ilaç ihracatı aldı.
