Taliban’ın 2021 yılının Ağustos ayında Afganistan’In yönetimini ele geçirmesinden bu yana ülkedeki kadın haklarında sürekli olarak bir düşüş yaşandı. Son iki yılda Taliban, kadınları kamusal alanlardan kademeli olarak sildi. Ayrıca, kadınlar çalışma ve okula gitme hakkından mahrum edildi. Kadınların adeta görünmez olduğu Afganistan’da Taliban son hamlesi ise cansız mankenlerin kafasını kapatmak ya da kesmek oldu.
Taliban’ın Afganistan’da kamusal alanlarda kadınları silme çabası kadın fotoğraflarının sergilendiği vitrinleri tahrip etmesiyle başladı. Taliban, cadde ve sokaklardaki kadın tasvirini yok etme isteğiyle ilgili son uygulaması ise cansız mankenlere yönelik oldu.
ABD’li Business Insider adlı kuruluş, Taliban’ın cansın mankenleri neden yok etmek istediğini ve bunun Afganistan’daki hem erkeklerin hem de kadınların hayatlarını nasıl etkilediğini öğrenmek için aralarında bir dükkan sahibi ve Afgan doğumlu bir akademisyenin de bulunduğu Kabilliler ile röportaj yaptı.
Taliban, dükkan sahiplerinin mankenlerinin kafalarını çıkarmaları veya hepsini ortadan kaldırmaları gerektiğini duyurdu. Ancak birkaç işletmeci, mankenlerini sağlam tutmalarına izin vermesi için Taliban’a yalvardı.
Taliban bunu kabul etti, ancak tüm mankenlerin yüzlerinin kapalı olmasını istedi. Böyle bir dükkan sahibi Faysal Aziz,. Mart ayında Dartmouth College’da siyaset bilimi ve hükümet okumak için ABD’ye gelmeden önce, geleneksel Afgan kıyafetleri satan bir aile şirketi işletiyordu.
Azizi, Insider’a Taliban’ın manken kullanımını tamamen yasaklamaya çalışmadan önce yerel halkı mankenlerin fotoğraflarını gösteren pankartları bozmaya zorladığını söyledi. Taliban, İslam hukukunun katı yorumlarına göre, insan şeklindeki heykellerin ve resimlerin yasak olduğuna inanıyor.
Ancak, Maryland Loyola Üniversitesi’nde modern Ortadoğu tarihi profesörü olan Afgan doğumlu Bahar Celali gibi uzmanlar, mankenleri tahrif etme hareketinin, kişisel özgürlüklere saldırmak ve Afganistan’daki yaşamı herhangi bir normallik görünümünden kurtarmak için aşırılık yanlısı bir ideolojinin parçası olduğuna inanıyor.
1979’daki Sovyet işgalinden sonra Afganistan’dan kaçan Celali, “Geçmişin en muhafazakar Afgan rejimleri altında bile, mankenler kentsel peyzajın ayrılmaz bir parçasıydı.” diye konuştu.
