Veteriner Hekimler Birliği ve Veteriner Hekimler Sendikası, Sağlık Bakanlığı’nın Deli Dana açıklamasının doğru olsa da topluma eksik mesaj verdiğini belirtti. Açıklamada, “Hiç risk yokmuş gibi algı yaratılmamalı; riskli organlar gıda zincirine girmemeli” uyarısı yapıldı.
Veteriner Hekimler Birliği ile Veteriner Hekimler Sendikası, “Deli Dana (BSE) ve Scrapie” konusunda ortak basın açıklaması yaptı.
21 Ağustos 2025 tarihli açıklamada, 15 Ağustos’ta yapılan basın bildirisi sonrası kamuoyunda oluşan yanlış ve eksik algılara açıklık getirme gereği duyulduğu belirtildi.
Veteriner örgütleri, Sağlık Bakanlığı’nın Deli Dana ile ilgili açıklamasının doğru olduğunu ancak topluma verilen mesajın eksik kaldığını kaydetti. Açıklamada, “Bu açıklama ile hiçbir riskin olmadığı ve yeni önlemlere ihtiyaç duyulmadığı algısı yaratılmaktadır. Oysa gelişmiş tüm ülkelerde ve Dünya Sağlık Örgütü’nün yönlendirmelerinde olduğu gibi Deli Dana’da riskli organların gıda zincirine girmesi engellenmelidir” denildi.
Scrapie hastalığına da değinilen açıklamada, hastalığın insanlara nasıl bulaştığına dair bilimsel kanıt bulunmadığı ancak prion protein hastalığı olması nedeniyle ihtiyatlılık prensibi gereği yakından izlenmesi, düzenli tarama yapılması ve riskli organların gıda zincirinden çıkarılmasının tavsiye edildiği ifade edildi. Avrupa Birliği ülkelerinde her yıl binlerce koyun ve keçi üzerinde yapılan Scrapie testlerinin de bu yaklaşımın bir parçası olduğu hatırlatıldı.
RİSKLİ ORGANLARIN İMHA EDİLMESİ GEREKİYOR
Açıklamada, insanlarda görülen Creutzfeldt-Jakob (CJD) hastalığının, büyükbaş hayvanların beyin, omurilik, ilik, göz, dalak gibi prion protein biriken organlarının tüketilmesiyle bulaşma riski taşıdığına dikkat çekildi. Bu nedenle mezbahalarda kesilen ve 30 ay üzeri büyükbaşlarda riskli kabul edilen organların, resmî veteriner hekimlerin yetki ve sorumluluğunda imha edilmesi gerektiği vurgulandı.
Veteriner Dairesi’nin siyasetten uzak kararlılıkla tarama testlerine başlaması ve riskli organların imhasına yönelik gerekli önlemleri alması çağrısı yapıldı.
SCRAPIE İÇİN ACİL TARAMA VE ISLAH ÇAĞRISI
Açıklamada, ülkede büyükbaşlarda BSE hastalığına rastlanmadığı ancak küçükbaşlarda yıllardır bilinen Scrapie hastalığı için Hayvan Sağlığı Yasası ve Veteriner Hizmetleri Yasası kapsamında tarama ve önlemlerin bir an önce hayata geçirilmesi gerektiği belirtildi. Tarama yapılmamasının, ülkenin uluslararası hayvan sağlığı kurumlarınca “kontrolsüz/şüpheli” statüde görülmesine yol açtığı ifade edildi.
Küçükbaşlarda Scrapie’ye dirençli ırkların tespit edilmesi ve ıslah çalışmalarına da vakit kaybedilmeden başlanması gerektiği kaydedildi.
Son olarak, halk sağlığını koruma noktasında resmi makamların görevlerini yerine getirmesi halinde, resmî veteriner hekim kontrolünde üretilen küçükbaş veya büyükbaş hayvansal ürünlerin tüketilmesinde sakınca bulunmadığı belirtildi.
